Hamalau urte nituela hasi nintzen lanbide honetan, horrek esan nahi du 42 gutxi gorabehera, eta hemen, kale Nagusian, hamar bat. Hona etorri nintzenean, denda asko zegoen. Gogoan dut Denda kalean bi janari denda zeudela, mertzeria bat…; abarketak ere saltzen zituzten bertan. Orain ez dago ezer.
Nik lortu dut irautea. Salmenta ez da izan nik espero bezala, baina jarraitzen dut lanean. Udan hobetoxe egiten dut lan; neguan, aldiz, gauza handirik ez, eta apur horiek, auzoko bezeroei esker, ohiko bezeroei esker.

Ikusten dudan arazo bat aparkalekuena da. Lehen bazegoen leku gehiagotan aparkatzerik, kale Nagusitik gertuago; orain, hori guztia kendu egin dute. Esango didazu harresi ondoko aparkalekua dagoela, bai badakit, baina niri ez zait oso eskura gelditzen.
Gauza bat nahi dut garbi geratzea, eta hauxe da: Merkataritzarako diren lokaletan, dendak jartzeko diren espazioetan etxebizitzak egiten baditugu, non arraio jarriko ditugu dendak?

Bisitariak: bikote gaztea, madrildarrak

Gu Madrilen bizi gara, baina hau kanadarra da. Nik ezagutzen dut inguru hau, uda pasatzera etorri izan naizelako, eta udan bizitasuna dago; orain ez dago ezer, hau hilik dago.
Alde Zaharra izugarria da, zoragarria! Datorren udan ezkondu nahi dugu hemen, parrokian, eta ezkontzeko eguna eskatzera etorri gara.
-Zorionak eta ea lortzen duzuen!

Noiztik hemen, Arma Plazan?
Amona hasi zen dendarekin, gero aitak jarraitu zuen; aita hil ondoren amak eta orain ama eta biok; 30 urte baino gehiago.
Txikitatik egon naiz hemen, eta dendaz beteta ezagutu dut hau. Orain ez dago ezer. Negozioa mantentzea zaila da, zergak asko igo dira.

Nola ikusten duzu Alde Zaharra?
Arazo bat da zaborrarena, zabor-edukiontziena. Inguruan, gertu, ez dago, harresiraino joan behar da zaborra uztera. Beste arazo bat da aparkalekuena; Alde Zaharrean urte osoko OTA dugu, denontzat da desegokia, eta berton komertzioa dugunok ez dugu inolako erraztasunik.
Baina arazorik larriena da, nire kasuan, behintzat, bete-betean ari naizelako egoera hori jasaten, Arma Plazan egiten ari diren lanak. Obrak hasi zirenetik arazoak besterik ez dugu izan. Iaz, atzeko aldean hasi ziren lanak. Orma apurtu zidaten. Kexatu egin nintzen, eta behin eta berriz eurekin diskutitu ondoren, azkenean lortu nuen egindako kaltea, azaletik bazen ere, “konpontzea”, beste hitz batzuekin esanda: “un lavado de cara” egin zuten, makillaje pixka bat eman.

Egun batean, lanera etorri, eta denda aurkitu nuen hesitua, zinta batekin. Goizeko 10etan langileei esan nien arduradunarekin hitz egin nahi nuela. Arratsaldeko 6ak arte ez zen inor agertu. Hori hasiera baino ez zen izan. Oholak jarri zituzten ondoren, eta burdinezko hesiak. Gure denda ikusi ere ez da egiten, eta bertara etorri nahi izanez gero, ez dakizu nondik, hesiz inguratuta nagoelako, zoologikoaren kaiola batean egongo banintz bezala.
Ondoko eraikina barrutik bota zuten, goitik behera. Niri ez zidaten abisurik eman, ez zidaten aurretiaz esan hori egiteko asmoa zutela; hala izan balitz, nik astia izango nuen denda barruko altzariak, gauzak babesteko edo lekuz aldatzeko, dendaren beste txoko batean jartzeko…, hau da altzariak kaltetuak gerta ez zitezen, zeren ondoko eraikinaren orma eta gurea, orma bera da! Ormaren zati bat erori egin zen.

Ulertuko duzunez, kexatu egin nintzen. Lanak egiten ari den enpresa FONORTE da, eta arduradunak Mikel Uranga (30 urte) eta Iban dira. Horiek esan zidaten ez kexatzeko hainbeste, kontuan izateko hemendik bi urtera sekulako abantaila izango zela niretzat. Komentario horren aurrean, nire erantzuna izan zen 2 urte eman beharko nituela obraren eragozpenak jasaten, eta nik bizimodua, soldata dendatik ateratzen nuela eta obrak daudenetik ez dela inor hurbiltzen, ikusi ere egiten ez delako.

Mikel Urangaren ahotik erantzun hau jaso nuen: “Zuk egin behar duzuna da pertsona bat bilatu 2 urtetan mantenduko zaituena  eta haren kontura bizi”. Zer espero daiteke horrelako adierazpenak egiten dituen pertsona batengandik?

Ikusten duzu nola nagoen: aldamioak, oholak, hesiak, sareak… Gure denda ez da ikusten, jarri dituzten oholek estali, tapatu egiten dute. Kartelik ere ez zuten jarri adierazteko non dagoen denda, jendeak jakin zezan hemen jarraitzen nuela. Horregatik egin nuen nik kartel bat, baina ez zidaten jartzen laga, enpresaren propaganda baino ezin zela jarri. Oholen gainean pintatu nuen, eta ezabatu egin didate. Orain, dendaren ondo-ondoan margotu dut. Salaketa jarriko zidala esan zidan Ibanek, enpresaren propaganda estaltzen nuelako.

Egunero nabil eurekin borrokan, ez dute ezer errespetatzen; erabat aislatuta, isolatuta utzi naute hemen, eta esan behar dut nik badudala kartela jartzeko eskubidea. Udaletxera jo nuen jar zezatela eskatzera –euren erantzukizuna dela uste baitut– beste denda batzuekin egin zuten  bezala.
 
Obratik babesteko sare fin bat jarri dute, baina oso fina denez, haizeak mugitu egiten du, eta zikinkeria erortzeaz gain, egurrak, zutabe zatiak… eta halako gauzak ere erortzen dira.
Pasadan astean, hesien artean pasabidea dagoela ikusarazteko marra horiak margotu zituzten. Azkenean, zerbait egin dute! Erabat baztertuta utzi gaituzte. Lanak egin behar dira, denon onerako izango delakoan nago, baina gizabidez jokatu behar da eta errespetuz tratatu. Ikusten duzu, hor, kamioi hori aparkatuta, asteburu osoa darama, ostiraletik; Arma Plazan ezin da aparkatu, ezin da garraiorik sartu, ez bada obretako materiala deskargatzeko, baina kamioi horrek hor jarraitzen du, eta udaltzainek ez dute ezer egin, hurbildu ere ez dira egin! Nik utzi izan banu…
Arma Plazan kultur ekintza gehiago egin zitekeen Alde Zaharra ezagutarazteko, turistak ez datoz harriak bakarrik ikustera, dendak ikustera ere badatoz, eta hemen ez dago ezer.

Mamutzar

Jatetxe honetan 10 urte daramatzat lanean. Faltan somatzen dut bizitza, giroa, mugimendua. Jendea dago bizitzen, bai, baina kaleak hutsik daude. Ez dago komertziorik, ez dago botikarik ez dago aurrezki kutxarik. Orain Alamedaraino joan naiteke kutxazainera, baina esan behar dizut duela gutxira arte ez zegoela ezer.
Hemen, kale honetan obrak izan ditut urte osoan. Egun batetik bestera kalea itxi zuten, obrak hasteko. Ez zegoen sartzerik, ezin zen jatetxera hurbildu, jakina, ez baldin badituzu zirrikitu guztiak ezagutzen. Protestatzera joan nintzen udaletxera, esatera halako zerbait egin behar dutenean, abisatzeko, jakinaren gainean egon gaitezen denok. Eta kartel bat jar zezatela eta bertan adierazita garbi nondik joan zitekeen  jatetxera. Protestak egin ondoren jarri zuten, baina protetaka ibili behar duzu beti, bestela ezer ez, ez dizute jaramonik egiten! Ez dituzte bat ere zaintzen halako gauzak. Gure bizimodua jatetxea da, eta bezeroek ez badakite nondik, nola ailegatu udalak kaleak itxi dituelako… bada, jai daukagu!
Beste arazo bat da argiak, iluminazioa; hemengo giroa pelikuletakoa bezalakoa da: kaleetan argi gutxi, argi horixka, leku ilunak…, zipresak baino ez dira falta, eta bazter batetik… arimaren bat edo irtetea!

Komertziorako diren lokalak etxebizitzak egiteko saltzea Alde Zaharraren kalterako da, bertako bizitzaren kalterako.