Gaur irudimen ariketa proposatu gura dut. Batez ere ohiko
kazetariari, hots, boterearen diskurtsoa ondo barneratuta daukan
kazetari burgesari (batzuetan sozialistas mozorrotzen bada ere). Ez dut
uste irudimen ariketa zaila izango denik.
Demagun munduan, gure mundu zibilizatu eta mendebaldar honetan,
ekonomia nagusi guztiek sozialismoa hautatu dutela aspaldian ekonomia
eta gizartea bideratzeko. Hamarkadak joan dira, eta munduan hura da
eredu nagusi eta arrakastatsua. Herri nagusi horiek, AEBk, Europak,
Japoniak, Errusiak… ez diote beldur handirik inori, ez daukate
mehatxurik, eta patxadaz garatzen dute euren sistema: alderdietan
oinarritutako demokrazia burgesa baztertu eta mota desberdinetako
asanblada ireki eta parte hartzaileak egiten dira, eskola eta
unibertsitatea doakoak dira, osasun sistema pribaturik ez dago eta
puntako teknologia herritar guztien esku dago, etxe duina guztientzat
bermatutako eskubidea da, elikagaiak guztientzat iristen dira, guztiei
banatzen zaizkie, eta herri nagusi horien guztien artean bidezko
merkataritza ereduak agintzen du. Denak dira aliatuak, denek dauzkate
antzeko interesak. Estatuak, ordea, ez dira desagertu, burokrazia handi
xamarra dago, berdintasuna orkorrena bada ere elite berri batzuk sortu
dira… Baina, oro har, kanpotik ikusita, gauzak nahiko ondo doazela
ematen du. Hala ere, oraindik Estatua da ekonomia planifikatzen duena
eta langileek, euren lanaren jabe sentitu barik, Estatua sentitzen dute
jabe eta erabakitzeko ahalmena urruntzen joan dela sentitzen dute.
Zentsura mailaren bat dago baina, orokorrean, sistema arriskuan jar
dezakeen ezer sumatzen ez denez, adierazpen askatasuna nahiko bermatuta
dago.
Orain demagun uharte txiki batean burgesak matxinatu eta boterea
lortzen dute. Abantaila emateko, ez dugu imajinatuko hirugarren munduko
uharte txiro eta koloniala, matxinada aurretik ondo banatutako gizarte
oparoa zeukana baino. Berehala, kapitalismoa abiatzen ahalegintzen
hasten dira. Egoera horretan, Estatu sozialistarik boteretsuenak,
zentzugabeko arrazoiren batengatik, uharte txiki hori blokeatzea
erabakitzen du. Harekiko merkataritza debekatu eta neurri zorrotzak
hartzen ditu herri horretako gobernu berria itotzeko. Hala ere, gobernu
matxinoak kapitalismoa ezartzea lortzen du. Uhartera iritsitako eta
uhartean ekoitzitako produktu urriak merkatu librearen arabera
sal-erosten dira, jabetza kapitalista batzuen eskuetan pilatzen da,
soldatak kapitalista horiei etekin nahikoak bermatzeko moduan finkatzen
dira, zerbitzuak pribatizatu egiten dira… Herritarrek egoera berria
onar dezaten eskura dauzkan bitarteko guztiak darabiltza gobernuak
eta…, ekonomista eta politologo handi guztien buruak lanean jarrita
ere, zenbat iraungo luke uharte horrek ingurune etsai horretan? Posible
luke gobernu berriak kapitalismoa nahi zuen bezala ezartzea eta
funtzionatzea? Posible luke alderdietan oinarritutako demokrazia
ezartzea badaezpada alderdi batzuk (egun egiten den bezala, bestalde)
legez kanpo utzi gabe? Kazetari burges horrek zer idatziko zenuke zure
kazetetan uharte horren egoerari buruz? Uste duzu mundu testuinguru
horretan uharte kapitalista, kapitalismoaren lege guzti-guztiak
ezarrita ere, urtebete ere irauteko gai litzatekeela? Eta iraungo balu,
zer preziotan? Zelako diktadura mota beharko litzateke sortutako
miseria gorriaren oihua isilarazteko? Zenbat hil beharko lituzke
kapitalisten pribilegioei eusteko? Zenbatek hilko lituzkete goseak,
gaitzik zendaerrezenek…? Zelako krimilitate maila egongo litzateke
handik lasterrera, lehia horren erdian bizirauteko modu bakarretakoa
elkarri lapurtzea denean? Zein mailatan egongo litzateke hezkuntza
sistema publikoa, kasurik onenean zerbait publiko utzi dela pentsatuta,
handi bost urtera? Nortzuk izango lirateke hezkuntza pribatua
ordaintzeko gai?
Orain konparatu imajinatu duzun uharte horren emaitza eta egun Kuban
dagoena. Kuba ez delako izan nahi zuena, izaten utzi diotena baizik,
eta hala ere, tokitan dago uharte kapitalista isolatu eta etengabe
erasotu bat egongo litzatekeen mailatik.
Eta mundu horretan, oraingoan bezala, anarkistok mundu hobea amesten
jarraituko genuke, herri nagusi horietan gizarte horizontala, bere
lanaren jabe bakarrak diren langileak, eliterik
gabeko gizartea, Estaturik gabeko mundua, adierazpen askatasun osoa
lortzeko lanean jarraituko genuke, dagoenarekin konformatu gabe. Zuk,
Kuba, Venezuela, Bolivia… kapitalismoaren mendeko herrien miseriari
jaramonik egin gabe, hainbeste kritikatzen dituzun kazetari burges
horrek, zer egingo zenuke? Zer idatziko zenuke? Non bizi nahi zenuke?
Zer boterek beteko lizuke sabela?
