Laster urte erdi beteko dut Txilen, eta oraindik harritzen naiz joera faxisten sustrai sakonak baieztatzen ditudan bakoitzean. Oraingoan urtean bi egunez erakutsi behar den derrigorrezko abertzaletasunak utzi nau aho bete hortz.
Behin legeek konpondu nahi dituztenak baino arazo gehiago sortzen dituztela irakurri nuen (uste dut Malatestak idatzi zuela, baina buruz nabil) eta harrezkero hamaika aldiz egiaztatu dut esaldiaren zuzena, baina Txilen banderei buruz dagoen legeak surrealismora hurbiltzen gaitu (ez surrealismo iraultzailera, zoritxarrez).
Datorren astean, 18an eta 19an, “Fiestas Patrias” deritzeten egunak ospatuko dira, hots, Txilek Estatu gisa independentzia lortu zuenetik mende bi joan direla. Neure buruari galdetzen diot noiz lortuko duten independentzia bera herritarrek, gizateriaren historian Estatuak direlako “independentzia” eskuratzen duten bakarrak. Kontua da, horren harira nire maiteak gaztigatu egin ninduela: egun horietan derrigorrez jarri behar da Txileko bandera etxe guztietan. Bestela, poliziak isuna jarriko dizu. Hots, egun horietan, derrigorrezko abertzaletasuna agintzen du Txileko legediak.
Harritu egin ninduen albisteak, eta hasieratik intsumisioa agindu nion neure buruari. Maputxeei buruz pentsatu nuen gero: haien etxeetara ere joango dira Estatu konkistatzailearen bandera jartzen dutela ziurtatzeko? Imajinatu nuen zer litzatekeen Euskal Herrian Frantziak edo Espainiak euren aberriaren egunean euren banderak jarraraziko balituzte. Euskal etxe guztietako leihoetan Frantzia edo Espainiako banderak imajinatzea ere… Gauza bera aberri egunean ikurriña jartzea derrigorrezkoa balitz, noski. Pentsa zer ez luketen esango batzuek!
Baina surrealismoa ez da bertan bukatzen, ez. Beste xelebrekeria batzuen artean (besteak beste, bandera jartzeko erabili beharreko mastaren kolorea, banderaren kokapen zuzena…), harritu ninduen bigarrena (harritzeko gaitasunik geratzen bazait, behintzat) derrigorrezkotasunari lotuta dagoen debekua: Txileko bandera aberri egun horietan baino ez da jarriko, hots, irailaren 18an eta 19an baino ez. Urteko beste egun guztietan debekatuta geratzen da Txileko bandera leihoetan jartzea. Tira, debekua, behintzat, agindua baino errazago beteko dut. Bada zerbait…
Nik nahiago dut banderei ezezko borobila (borobil barruan A handia daukana) ihardestea.