Ezin izan nuen egon, ze pena!
Injformazioa eta argazkia: goiena.net
Informazioa eta dirua jartzeko modua hemendik: http://karena.eu/proiektua/xaloa-telebista-irunerrian
Elgetako hamar bat lagunekin egon dira. ETB1-erako saio bat egitea da asmoa. Eta aurre lan handi horren fruitua erakutsiko digute herritarroi. Hainbat bideotan agertuko dira herrirako oso ezagun den jendea. Atzetik lanean hainbat lagun ibili direla badakit eta onena desio diot saio berriari. Jakin badakit erantzun polit askoak jaso dituztela mikroa jartzeaz bat eta horiek ikusteko gogoz nago. Eguenean izango da saioa Espaloian, iluntzeko 20:00etan. Joango naiz, zelan ez.
Hirutik bi egonak dira asko ez dela Espaloian. Etxeko ditugu bai Pagadi eta baita Lizaso ere. Gurrutxagak egingo du estreinekoa Espaloian, baina beste bikotearekin batera saio polita josiko dutelakoan nago. Ia barrerako tarte bat hartzen dugun. Horrenbeste merezi dugu elgetarrok! 🙂
Joango naiz ikustera ia GERTUTASUNA zenbateraino den gakoa programa berri horretan. Seguru nago zeresan handia duela. Intuizioa baino ez da ze ez dakit saioak zer emango duen, baina intuizio horrek diosta tele5 katearekin zerikusi gutxi duen saioa aterako dela eta bakarrik horregatik puxtarri batzuk baditu.
Zorterik onena, kamera aurretan eta atzean zaudeten lagunoi.
Eta txiki izateak baditu kalteak ere, baina onurak asko. Lantalde profesionala eta malgua dugu eta eskerrak! Denborei egokitu gara. Esaterako, gehienetan, kazetari bakarrak elikatzen du weba, telebista, papera eta behar denean irratia ere albiste bakoitzarekin. Ez genuke modurik izango lau hedabide ditugula-eta lau lan-talderekin. Oraindik badugu zer findu, egia da, baina txikiok ez gara moldakaitz. Zetorrena sumatu eta taldea ere egokitu dugu. Txikiagoak gara, baina moldatzen gara.
Eta pobre. Honek desabantailak bakarrik ditu. Edo aldekorik izatekotan pobre bizitzen ohituak gaudela eta imaginazioa bikoiztea berezko jokaera dugula.
Pobreak gara eta, estatutoz, irabazi asmorik gabeko kooperatiba ere bai. Herritik sortu eta herriarendako lanean dihardugu eta ulertzen dugu komunitate horrekin batera egin behar dugula lan. Ez hori bakarrik, erabakiguneak ere konpartitu behar ditugu herritarrekin, euskara elkarteekin, udalekin. Horrek ematen digu behar dugun pluraltasuna, horrek ematen digu Debagoienaren pultsua hartzeko behar dugun tresneria. Noski, horrelakoegatik eta edukia lantzerakoan egiten dugun oreka-lan etenbarikoagatik sentitzen dute bere Goiena herritarrek.
Txiki eta pobre kuadrila ere bagara. Eta zein pozik! Tokikomen batzen garenok gure artean trukatzen ditugu gure miseria eta gure pozak. Banaka-banaka pobre garena ez da aberats bihurtzen elkartze hutsagatik, baina badugu alor horretan zer landu ere. Txikiak elkartzeak, ordea, handiago izatea dakar eta beste modu bateko zenbakietara heltzea. Tokikomen 30 hedabide gaude eta egunero-egunero periodiko formatuko 37 tabloide orrialde egiten ditugu. Bai bai, egunero, astelehenetik domekara:
Datuok Eneko Bidegainek egindako “Euskal hedabideen etxea” ikerketatik ateratakoak dira eta baita hurrengo esaldiak ere:
Toki komunikabideen indargunea da euskararen ikuspegitik betetzen duten funtzioa eta hartzaileen aldetik duten onespena. Baliabide eskasiak ez du ahalbidetzen neurketa sistematikoa, baina egin diren apurrak oso argiak dira.
Orain urte batzuk tokiko bi aldizkariri egin zitzaien neurketa eta bi datu:
Galdetutako etxeen %84an toki komunikabidea zen etxe horretan sartzen zen argitalpen bakarra.
Ildo editorial plurala. Galdetuta ea toki hedabideen ildo editoriala plurala ala lerrotua den, erantzuten %86k zioen baiez, plurala zela.
Goienan 2012an egin genuen galdeketa hau eta datuak antzerakoak dira:
Ia herritar guztiek (96,8) eskualdearentzat beharrezkoa edo oso beharrezkoa kontsideratzen dute Goiena, baita euskara ulertzen ez dutenek ere.
Herritarren gehiengo zabalak (71,9) proiektu plural bezala ikusten du, indar politiko edo ekonomikoekiko independiente.
Euskara indartzeagatik baino tokiko informazioa eskaintzeagatik da beharrezkoa Goiena herritarrentzat, alde txikiz, baina informazio lokala euskara indartzeari nagusitzen zaio.
Euskaraz ezer hitz egiten edo ulertzen ez dutenen artean edota kide guztiak erdaldunak diren etxeetan irakulegoa altua da, %40 ingurukoa.
Jarraitzen du txostenak eta esaten du:
Argi dago toki komunkabideek euskaren normalizazioan betetzen duten funtzioa eta bertako informazioa lantzeak ematen dien herritarren atxikimendua.
Eta zer behar dugu ba guk? Irakurri gaitzaten, entzun gaitzaten, ikusi gaitzaten eta gero eta gehiago gurekin batera hedabidea egin dezaten. Ez dute jasotzea bakarrik gura, parte hartzea gura du herritarrak eta gu gero eta leku handiagoa eskaintzeko ahaleginean ari gara. Erabiltzailea dugu buruan egiten dugun pauso guztietan eta hori kontuan izanda dihardugu lanean Goienan urtarrilean bertan proiektu berri bat kaleratzeko. Jasotzen dihardugu berriz harpidedunek, ez-harpidedunek eta harpidedun izandakoen iritziak. Eta horiei entzun ostean kapaz izango gara produktua hobetzeko.
Ez da izango produktu bakarra, gainera. Urtarrilean bertan, Berria eta Geu Gasteizekin batera ALEA izango da kalean, Arabako aldizkari berria.
Bagabiltza eta jarraituko dugu sinisten duguna egiten, gertuko informazioan urrea dagoela jakitun garelako eta sentitzen dugulako bezeroen babesa.
Aspaldi egin genuen lehenengo aplikazioa. Eta lehenengo aplikazioak zuen denetik! Han zegoen dena! webgunean genuen guztia eta gehiago ere bai. Eta Baturako lagunek (Batura mobile solutions) esaten ziguten ez zela gauza bera aplikazio bat eta webgune bat… baina gu gurera! Noski, ez genuen asmatu. ERROREA izan zen gehiegi sartu gura izatea, edukien arbola konplikatuegia zen. Orduko aplikazioa 600-700 lagunek jaitsi zuten, hala ere. Ondo.
Gaur beste kontu batekin gatoz. Ikasi egin dugu, han eta hemen ikusi. Eta zer da egin duguna? ba dena sinpletu. “Sinplea on” leloari jarraitu diogu. Hustu egin dugu edukiz. Hustu eta pantailarako irakurgarria izango den zerbait atera. Sinplea, lehen bistara zer den ikusten dena eta zerbitzuei gehiago emana ohikoak ditugun beste hainbat atali baino.
Hori izan da egitekoetan garrantzitsuena. Buruari buelta eta buelta jardun dugu eta heldu gara konklusiora lau botoi jarri behar genituela erabiltzaileen eskura. Kexatzeko aukera, txalotzeko aukera, argazkiak bidaltzeko aukera eta edozein notizia edo ohar bidaltzeko aukera. Pantailaren leku preferentea horietxek hartzen dute eta norbaiti irudituko zaio beste gauza batzuei lekua kentzen diela… Gure apustua da horiek izatea erabiltzaileek esku-eskura. Horiei ematea garrantzia horiek baitira gurekin di-da harremanetan jartzeko aukera errazten dutenak.
Eta ondoren zerbitzuak: eskelak, gida eta aurreztu. Goienak egindako apustu garrantzitsuak. Debagoienan eskelen gaia interesekoa da eta debagoiendarrek astero-astero orria betetzen dute eskelekin. Horiek kontsultatzeko berbideratzen dugu webguneko atal horretara. Berdin gidarekin eta baita aurreztu.com-ekin ere. Berbideratze soilak dira, baina di-da egiten dutenak.
Noski, webgune guztia kontsultatzeko aukera badugu den letxe. Gure webgunea Tokikom plataformarekin egindako webgunea da eta responsive denez, izaera likido horrengatik, egokitu egiten da edozein pantaila tamainatara. Beti dago aukera webgunean dagoen guztia kontsultatzekoa ze ez genuen galdu gura aukera hori. Hala ere, jendearekiko harremanari eman diogu garrantzia. Ia zer esaten diguten bezeroek.
APP hau denen eskura jartzea Goiena egiten diharduen politikarekin lotuta dago. Gura dugu komunidade bizi bat, bere etxe aurreko jarlekua gaizki badago argazkia aterako diona eta guri bidali. Guk hori argitaratu. Eta ahal den guztietan jarleku hori konpondu beharko lukeenarekin egon eta bere erantzuna lortu.
Ez dugu gura igorletik hartzailerako informazio bide ohikoa bakarrik lantzea. Gura genuke herritarrek egindako kazetaritzari ere lekua ematea eta horretarako erreminta da atera duguna.
Elkarrizketak egiteko baliogarri zaizkidan aholku batzuk idatzi ditut. Blogera ere ekartzen ditut.
oh.: Puntu gehiago badiren? seguru baietz. Gustura gehituko ditut proposatzen badituzu. Beharbada jarritakoren bati zehaztapen bat ere egingo zenioke. Bestetik, ez ahaztu hau ez dela torlojugintza. Norberak jartzen dio bere estiloa… eta hori ederra da.
Hamar egun pasatu dira gertukoenekin azken jaia egin genuenetik. Lasaiago-edo apunte pare bat Espaloian egindako 10 urteko ibilbideaz. Zikloa itxita: Artistak gustura+publikoa gustura = antolatzailea gustura.
Azken berba: “Ezer egiten ez dutenak baizik dira akatasgabeak” zioen Josep Conrad-ek. Ba horixe, hankasartze eta guzti, zerbait egin izanaren pozez eman diogu lekukoa hartzea gura zuenari. Zorterik onena!
Horrenbeste informazio dago egunak eman zuenaz… Ez naiz luzatuko, ez. Hau grabatu nuen Bergaran. Uste dut badela adierazle jende askok bizi izandakoaz.
Horrelaxe dakar bisitatzen dudan bakoitzean gehiago gustatzen zaidan ahotsak.com-ek: Aixolaerrekako Ibutx baserrian jaiotakoa. Gazterik Beizu baserrira joan zen familia guztia bizi izatera. Ezkongabea, bizi guztian artzain ibilitakoa. Hasieran Beizun bertan ibili zen, eta Azula hustu zenean, bertara joan zen; anaia Beizun geratu zen. Oso kontalari ona. Bergarako eta Elgetako ahozko ondarea jasotzeko proiektuetan hartu du parte.
Gu astean egon gara Beizun. 40 minutura-edo dago Elgetatik. Pasiada ederra. Taldetxo bat joan ginen eta guretzako gura beste denbora zuela esanda hartu gintuen Enrikek, jator asko. Konturatu ginen bai Beizuko erlojuak eta gureak orratz antzerakoak dituztela, baina ezberdin ikusten dugula segunduen joana. Beizura sartzeko hezia pasatzeaz bat konturatzen da bat horrelakoekin. Argirik ere ez du apenas erabiltzen. liarra ez da botikan erositakoa, telebistarik ez eta nekez ikusiko du Enrikek Goiena telebistan egin zuten albiste hau. Goizago jaiki eta ardiak jaitsi, gaztak egin, iluntzean berriz jaitsi… eta horrela hainbat urtean. Bost sei hilabetetan lan askorekin (bildotsak-eta…) eta gainontzekuetan larre bila. Pentsa, Enrikek 7 urte zituela jarri zituen ardiak aitak eta berak 13 urterekin utzi zuen eskola.
Beizura heldu ginen-eta… Esan zidan Enrikek ikusteaz bat: “Joño, Etxebarri. Aspaldi ez haiz egon hemen, e?” Eta ni, ezagutu izanaz ere harrituta. “17 urte izango dittuk egon ez haizela”. Eta ni are harrituago! Urte horiexek dira gaztaia zelan egiten zuen esanaz erreportaje bat egin geniola Goibekokale aldizkarirako. Aldizkaria bekosugainean zuen oraindik. Demasa.
Orain, urri-azaro inguran-edo etorriko ei da herrira. “Urtiek erabaki juek ez nik” dio. Moldatuko dela, noski, baina falta ere sumatuko duela begibistakoa da. Albistea atera da Goienan: Elgetako azken artzaina.
Pare bat gazta erosita jaitsi gara Azulatik. 15 euroan kiloa “merke, plazara fan eta hotzak goiz osua pasau biharrik be ez daukat zuek erostera etorri ezkerio-eta…” Ez da ez garestia. 6 litro esne behar dira gazta bat egiteko eta atzetik dagoen artisau lan hori guztia… merke eta on! ummm.
Bideoa hartu dut Goienatik cc-by-sa lizentziari esker.
Bolondresen lanarekin egin daitezke horrelako ekintzak eta beraiei eskerrak da posible atzo bizitakoa. Intxortako frontearen berri jaso ahal izan dugu publikatu diren liburuetatik-eta. Hala ere, eta horiek publiko zehatz batera heltzen direla jakitun, errekreazioa egiteak eman dio agerikotasuna orduan gertatutakoei. Horixe da errekreazio honen baliorik handiena, ahalik eta jende gehienaren ahotan jartzea 1937an Elgetan gertatu zena. Baita bertatik bertara bizi izatea ekimenean parte zuzena hartuz.
Ez da erraza gerturatu den jendetza zenbatzea, baina 2.000 lagunetik gora egongo ziren aurten ikusle. Gustura geratu dira ordu erdiko emanaldiarekin. Ez da amaitzen, hala ere, errekreazio hutsean. “Frankismoaren zigorgabetasunari, tolerantziarik ez!” pankartaren atzean adarri bat ere badago. Memoria historikoaren legeaz ere jardun zen Salbadorko ermitan. Eta hori baino gehiago, omenaldi xume bat Salbadorren dagoen ermita pareko monolitoan egin zena. Hunkigarria eta gertatutakoak berriz gogoratzeko une aproposa.
Argazki pila bat atera ditu Goienak eta hemen ikus ditzakezu.
Eskuko telefonoarekin ateratako bi: bata, erabilitako arma piloa ikusten dena. Bestea parte hartu zuten lagunen talde erretratua (biak cc-by-sa):