1936ko Maiatzaren Bata: langillien azken jaixe, gerra aurretik

Mondraueko langilliek 1936ko Maiatzaren Lelenien eginddeko manifestaziñue erakusten dau  argazkixek. Portaloien dau atarata.

Otsaillien Frente Popularrak agintie hartu euen eta julixuen gobernu horren kontra altxau zien militarrak: Españako gerrie hasi zan orduen. Hortan, hurrengo urtietan, mondrauetarrek ezin izen euen jaixe biher dan moduen zelebrau.

Gerra aurreko azken ospakizunien festa-girue igerten da: aurretik, musika-bandie; haren ostien, manifestarixek elegante jantzitte, korbata eta guzti; eta, oso ondo ikusten ez bada be, emuten dau banderadunek UGT sindikatuen ikurre daroiela.

Press 5

 

1989ko urtarril aldera zabaldu zan Lanbide Eskolie, eskualdien lan barik euzen gaztiei lan bat erakusteko asmuekin.

Instituziño publikuen, Udal Elkartien eta INEMen babespeien jaixo zan; eskolie martxan jarteko, Mankomunidadie Hezibide elkartiekin jarri zan hartu-emunetan, eta eskolie aurrera atarateko personie kontratau euen: Sabin Martiartu irekaslie.

Bost lanbide ikesteko aukerie euen: iturgin, arotz, igeltsero, instaladore elektriko eta mintegi eta basuetako langille. Eraikuntzakin lotuteko lanbidiek zien, arlo horretan ez euen-eta irakaskuntza profesionalik.

70 ikasle ebitzen orduen eskolan, eta lelengo sei hillebetietan INEMek 565 pezeta pagetan eutzen bakotxai; handik aurrera, Udal Elkartiek kontratau biher zittuen.

Press 2 Press 3

 

Eroski hipermerkauen obrak hasi zien Musakola aldien. Izen be, goiko notizian esaten danez, eraikuntzako langilliek huelgan egon zien, eta, horrekin lotute, huelgie buketu eta belaxe hasi zien eskabadorak lurre mugiketan.

Press 1

 

Obduli Ansoategi entrebistau euen Famauen ahotik atalien: “Gerrie akabau barri ta ezebe etxauan. Eskerrak argi ibilli nitzena eta gizona panaderue hartu nauena…”.

Press 4

 

Asteko enkuestie Mondraueko osasun zerbitzuaz egin euen. Bi gustora euzen zerbitzuekin; beste bixek, barriz, ez.

Press

(21. zenbakia  / 1989-05–05)

Panero: “Zentzuak ukatzen dituen sistema bat da psikiatria”

Santa Agedako ospittalien urte bi eta erdi eroien Leopoldo Maria Panero poetak. Psikiatriaz eta beste gauza askotaz egin euen berba madrildarrak.

ABC periodikora bielketan zittuen artikuluek: “Aldizkari batetan esan dezakezuna ezin duzu ileapaindegian edota dendan esan, azken bi hauek aldizkarian esaten denaren ohiartzuna bait dira”.

Psikiatrikuen gaiñien pregunteute, oso kritikue zan idazlie: “Gaur egungo psikiatria medikamenduak baino ez dira. (…) Zentzuen nolabaiteko desagerketa ontzat ematen du eta era horretan tortura alegalizatzen du”.

Alkohola edatiek alde onak eta txarrak dittuela esan euen: “Bere alderdi txarra gehiegi edateak nortasuna aldarazten duela da. (…) Mozkor bat harrapatu ondoren, hurrengo egunean altxatzea eta egin dudan ridikuloa ikustea, egunero egunero ameskaiztoa da”.

Txoratute egotie, argi euken ze zan hori: “Zoramena pekatu egiteko aitzakia da. Gaur egungo gizartean zoroa deabroduna bailitzan hartzen da. (…) Zoroa gizarte kapitalista honen muga da, bere proletarioa eta bere aingeru suntsitzailea da”.

press 3

Udal azokiekin ze egin… ez da gaurko kontue bakarrik. Orduen be mahai gaiñien euken Udalak: euen lekuen itxi, beste bat egin edo kendu. Hiru aukera horreik euzen.

press 1press 2

Famauen ahotik atalien, Joxe Mari Aranzabalei egin eutzien entrebistie: “Mundrauen hillien birritten feixa haundixe eitten zuan”.

press 4

Urbixan pista barrixe egitteko asmue euen, eta horren gaiñien pregunteu eutzien mondrauetar batzuei, asteko enkuestan. Ez euzen konforme horrekin pista horrekin.

press

XVI. mendekue da Bañez de Artazubiaga palaziue. Iturriotz kalien dau, goikaldien. Asensio Bañezek jaso eragin euen.

Erdi Aroko Ahaide Nagusixen burruka odoltsuetan, Bañez-Artazubiaga familixakuek Mondraueko ganboatarren jefiek zien.

press 5

“Nola aldatzen diren gauzak…”, esaten euen abesti batek. Eta bai, holan da, ikusitte 1989xen izen zien soldata igoerak Debagoieneko enpresetan; asko aldatu die gauzak…

press 6

(20. zenbakia / 1989-04-29)

Mondraren historixie: momentu ederrak, baiñe baitte tristiek be

Beraneante batzuk ekarri euen futbola herrire, Mondrauera, 1913en, eta orduen fundau zan Club Deportibo Mondragones. 1942xen, aurreko taldie desagertu eta Juventud Deportiva de Mondragon izetera pasau zan. Talde harek inaugurau euen Iturripe. 1966xen, gaur egungo futbol kluba dana fundau euen: Mondragon Club de Futbol; lelengo presidentie Jose Martinez de Ubago izen zan.

1979xen Regional Preferentera igo zan taldie eta 82-83 denporaldixen Hirugarren Maillara; bixetan, entrenadorie Luis Lopez Bonba zan.

Momentu ederrak bizi izen zittuen klubak, baiñe baitte tristiek be: 79-80 denporaldixen, Iñaki Herrero jugadorie futbol kanpuen bertan hil zan.

Mondrak 800 bazkide euken 1989xen eta oso txarto ebillen diru aldetik. Gaiñera, urte gatxa eroien: febreruen presidentiek dimitidu egin euen eta ordura arteko entrenadorie, Juanito Arriaran, kargutik kendu euen. Patxi Iarza jarri euen presidente eta Iñaki Zeziaga, barriz, entrenadore. Martxuen bertan, Txosa jugadorie Eibarrera itxitte juen zan, denporaldi hartarako bakarrik.

Press 1 Press 2

Mondrakin lotute, Jose Luis Etxebarria Porru presentau zan klubeko presidentie izeteko. Kanditato bakarra, gaiñera: “Arrasatek 26.000 biztanlerekin Bigarren Maillan futbol talde bat izan dezake”.

Press 3

Asteko enkuestan, soldauskie derrigor egin biherraz preguntau eutzien mondrauetar batzuei. Danok bat etozen, ez euen ondo ikusten derrigorrez egin biherra.

Press

Famauen ahotik atalien Esteban Etxabei egin eutzien pregunta batzuk. Ardauzalie zan ha: “Ardaue oso mimosue dok eta zainddu ein bier jok!”.

Press 4

Drogiena problema haundixe zan herrixen, batez be heroiniekin lotutekue.

Drogadiktuen familixakuek talde bat egin euen –gehixenak amak zien– eta elkarketan hasi zien franziskanuen lokal baten. Horrekin batera, Udalak gizarte laguntzaille bat kontratau euen eta droga-menpekotasuneko prebisiñorako komisiño bat egitteko asmue euken.

Press

(18. zenbakia / 1989-04-14)

Benito Lertxundi: “Niretzat atseginagoa da Oñatin kantatzea Kalifornian baino”

Benito Lertxundik gureu euen hamen kantau kanpuen baiño: “Hori da naturala, ekologikoa. Kalifornian, berriz, gauzarik xinpleena ere esplikatu egin beharko nukeen, guztia itzuli”.

Ez Dok Amairu gogora ekarri euen; oso aldeko eta oso kontrako jarrerak egon ziela: “Hasieran, aurrerakoiak ginen, progresistak, gure aldekoentzat; besteentzat, berriz, ginen progresista beldurgarriak, deabruarekin paktatu egiten genuenak…”.

Gaiñera, Zuberoakin daukon harreman estue nundik datorren kontau euen: “Baga, biga Bretainian ematera joan ginenean, hausnartu nuen lehen aldiz, hango musikak bazuela gurearekin antzik, eta hasi nintzen kantutegi zaharrak aztertzen. Orduan deskubritu nuen Zuberoa…”.

Musika bete-betien industria bihurtute euen, baiñe Lertxundik beranari eusten eutzen: “Musika kontsumoko pitxi preziatu bihurtu da. Zenbat da helburu nagusia: zenbat diska, zenbat emanaldi… Niretzat, berriz, nola-k du garrantzia, gauzak nola egiten diren, zenbat egiten den baino gehiago”.

Press17 Press18 Press19

1989ko martxuen 21ien atara euen lelengo zenbakixe Aretxagazeta hiruhillebetekarixek. Hogei orrialde euken, eta hainbat atal: editoriala, Udalaren funtzionamenduen gaiñien artikulue, gutunek, Karnabalak, Aitor Sarasuakin entrebistie…

Press-ek kritikatxo bat egin eutzen: “Maila ona da. Diseinuari dagokionez… orrialde batzuetan argazkiak eta testua gehiegi nahasten dira”.

Press12

Alkatiek egun osoko dedikaziñue hartu biher euela-eta, asteko enkuestan horren gaiñien preguntau eutzien mondrauetar batzuei. Danok konforme euzen.

Press05

Txandaka atalien, Juanjo San Migel kazetarixek komunikabidiek aztertu zittuen: publikuek eta pribauek.

Press09

Lau urte zala aillegau zan Ertzaintza Mondrauera, eta orri biko reportajie egin euen Press-kuek. Bestiek beste, hauxe esan euen ertzain batek: “Arrasaten inon baino okerrago tratatzen gaituzte; Aretxabaletara joanez gero, jendeak beste era batetan tratatzen gaitu, ez digu inolako trabarik jartzen”.

Press14 Press15

Txepetx-en Un futuro para nuestro pasado liburue presentau biher euen Monterronen, hiru saiotan, eta, hori dala eta, hirugarren saiuen egongo zan Jose Angel Irigarai idazle eta poetari entrebistie egin eutzien.

Press17bis

Arbigara famosuek preparetako errezetie emun euen Sukaldaritza tartien.

Press22

Famauen ahotik atalien German Moreno agertu zan, Segovian jaixo eta 4 urtekin aramaixora etorrittekue: “Euskeriei asko zor jutzat nik”.

Press26

Argazki zaharrak betidanik gustau izen jako jentiei. Santa Barbara ingurutik atarata dau argazki hori, gerra aurrien.

Press27

Debagoieneko herrixetan, 1988xen, zenbat pertsona bizi zien jaso euen tabla baten.

Press32

(17. zenbakixe / 1989-04-07)

Asturias, Benidorm, Marruekos, Paris, Salou… Aste Santuen

Aste Santuko oporrak buketu barri, Press-ek herrittarren gustuen gaiñeko reportajie egin euen.

Batzuk inguruen ibilli zien, Naparruen eta Asturiasen, batez be; gaztiek kanpuen ibilli zien, Marruekosen –oso merkie zan– eta Parisen; eta 30 eta 40 urte artekuek, barriz, Saloun eta Benidormen eguzkittan.

Biaje agentzietakuek esan euen azkeneko urtietan jentiek guztiz organizaute hartzen zittuela bakaziñuek: transportie, ostatue…

Press14 Press15

Ulgor-eko Formazio Komiteko kide zan Mikel Lezamiz, eta lanpostuek euskaldunketiez egin euen berba.

Press06

Orain eta hemen atalien, bestiek beste, aldizkari bat jaixo zala aittatu euen: Aretxagazeta, Aretxabaletako aldizkarixe.

Press09

Elena Kortabarria gizarte-laguntzailliei entrebistie egin eutzien. Drogak, dependentzia, emakumiek… pregunta asko egin eutzien: “Drogomenpekotasunaren arazoa duten pertsonekin lanean hasteko asmoa dugu”.

Press17

Mikel Otxoari omenaldixe egin eutzien martxuen 19xen, eta, bestiek beste, Reala-Osasuna partidue jokatu zan Atxabalpen.

Egixe esatiarren, ez zan oso partidu ona izen, baiñe eguraldixe eta egon zan girue nehikue izen zien egune borobil-borobille izeteko. Gaiñera, jokalarixek oso jarrera ona erakutsi euen.

Press18

Gutun berezi bat egon zan zenbaki hartan. J.A.M. inizialdun batek idatzi euen, eta Zigarrola blues ipiñi eutzen titulue; obrengatik Zigorrolan desagerketan ebitzenak aittatu zittuen bertan.

Press04

Droga legalizau, drogei aurre egitteko? Hori izen zan enkuestako preguntie. Jaione Güezmesek, Juan Bautista Jimenezek, Iker Etxabek eta Aureak erantzun euen.

Press05

Famauen ahotik atalien, Karrikirrixeneko Anizeto eta Dolores agertu zien barriro; bigarren kapitulue: “Ez abusau, ez jaten, ez eraten, eta ez juergetan”.

Press26

(16. zenbakixe / 1989-03-31)

Mikel Otxoa: “Herriko jendea oso ondo portatu da gurekin”

1987xen akzidentie euki euen Mikel Otxoa mondrauetarrak Atotxa futbol zelaixen.

Ba, 1989ko martxuen 19reko omenaldixe organizau euen lagun talde batek. Ekitaldi nagusixe futbol partido bat zan: Reala-Osasuna.

Herriko jentiekin oso pozik eta eskertute euen, baiñe Realakin…: “Herriko jendeak laguntza handia eskaini digu… Errealak hemen jendea mugitzen hasi arte ez du ezer egin, beren aldetik ez da ezer irten”.

Omenaldireko animaute euen, baitte urduri be, eta istripuen ostien zelan bizi zan kontau euen: “Etxean gimnasia egiten dut, kalera joaten naiz, txanponak kolekzionatu… Lehen futbolean aritzen nintzen; hasieran oso gogorra egin bazitzaidan ere, ohitu egin behar, istripua izan duzula eta horrela geratu zarela onartu behar, ez dago besterik”.

Etorkizunerako ez euken plan haundirik, ez euen gure planik egin: “Datorrena hartuko dugu”.

Press17

Aste Santue zala-eta, ohar hau ipiñi euen zenbaki hartako azalien: Laster arte maiteok! Hori bai dala gertutasune!

Press1

Eta Aste Santuekin lotute, mondrauetar batzuei ia ze asmo eukien pregunteu eutzien enkuestan. Mikel Montoiak, Marisa Larrañagak, Txari Romerok eta Ramon Martinezek erantzun euen.

Press5

J.M. Mendizabal abadie eta Eskola Politeknikoko irekasliek urte batzuk lehenau Venezuelan bizi izendako esperientzia kontau euen Txandaka atalien.

Press9

Orain eta hemen atalien, insumisiñue eta Debagoieneko lantegi eskolie aittatu zittuen, bestiek beste.

Press11

Patxi Gorosabelek, ordureko, 15 urte eroien rugbixen: “Lehen, hemen rugbya indar soila zen. Jo eta aurrera… Orain, teknika askoz gehiago lantzen da”.

Press19

Karrikirrixeneko Anizeto eta Dolores entrebistau euen Famauen ahotik atalien: “Gure ume denporan, ez euen automobilik, zaldi-kotxie!”.

Press26

Holakotxie zan herrixe 1910. urte inguruen. Santa Barbararen babespeien agerketan da Mondraue historikue. Harresixen kanpokaldetik, barriz, San Frantzisko konbentue, Ugaran errekaren ertzien. Errekan gora juen ezkero, ezkerretara Olarte kalie dau eta eskumakaldien, Zarugalde; erdialdetik ezkerrerutze, Portaloittik hurrien, Madalenako errebal zaharra eta Biteri eskolak. Eta ezkerrien, Zerrajerak Zaldibar inguruen jasotako lantegi haundixek. Indalezio Ojanguren eibartarrak atara euen argazkixe.

Press27

(15. zenbakixe  / 1989-03-17)

Juan Jose Urra: “Enpresarixo batzuk mafioso hutsek die”

Hasarre, oso hasarre euen Urra pelotarixe.

Gaztietan Españako titulo bi irebazi zittuen, eta bigarren maillako final bat; 1988xen buruz buruko txapelketa nagusixen final-laurdenetara aillegau zan; Galarzak irebazi eutzen.

Ilusiño haundixekin euen parejetan jokaketako: “Parejaka ez nabil oso ondo, baina ez dago arrazoirik ni kanpoan uzteko”. Buleguetan dezididu zan hori; pelotan ebitzen enpresarixuez hau esan euen: “Batzuk inkopetenteak dira; besteak mafioso hutsak. Dirua bakarrik ikusten dute; pilotaria bost axola. Ondo zaudenean esplotatzen zaituzte, eta hain ondo ez zaudenean, agur. Putada asko egin didate, baina hau itzela da”.

Izen be, txapelketarako gogor entrenetan ebillen, baiñe bigarren maillekuen buru izetiekin konformau biher euen: “Zer egin dezaket? Ez baduzu jokatzen, ez duzu kobratzen”.

Press 6

Martxuen 8xe pasau barri, Txandaka atalien Malen Errastiri egin eutzien entrebistie, Arrasateko Emakumeen Asanbladako kidiei. Laburren atalien, danetik: gas naturala aillegau zala herrire, Zuhaitz Egune, etxebizitzen gaiñeko mahai-ingurue… eta Otamendi tabernie itxi eragin euela…

Press 4

Eta enkuestie be Martxuen 8xekin lotutekue izen zan: Emakumeak eta gizonak egoera berean al daude? Erantzunek, danetarikuek.

Press 3

Famauen ahotik atalien, Patxi Murgoitio udelarrai egin eutzien entrebistie: “Erguiñetik Udelara 12 miñutuen juenda nak”.

Press 9

Hondakiñen gestiñue bolo-bolo dabillen honetan, Mankomunidadiek orduen dezididu euen zabortegi kontrolaue egingo euela hondakin solido ez toxikuendako, Bergaran, Epele errekaren inguruko ibarbide baten.

Press 5

Denporaldixe hasi euen Dorletako Ama Eskolako ziklista gaztiek, eta oso postu onak lortu zittuen. Asier Guenetxea, Mikel Larrea, Gorka Sudupe… izen ezagun asko tartien.

Press 7

Herri danetan dauz personaje popularrak, eta Mondrauek be badauko batzuk. Horreittako bat, Rosi Otadui Katanga: “Pertsona guztiei festa gehiago eman behar zaie, ez lan ordu gutxiago, festa gehiago baizik”.

Press 2

Beheko argazkixe ze urtetakue dan ez dakigu, baiñe bai Españako gerraren aurrekue dala. Indalezio Ojanguren eibartarrak atara euen.

Erdi Aroaren azken aldixen hartu euen Zarugaldek errebal itxurie. Hau da, alde zaharreko harresixetatik kanpo eta Garagartzatik etorren Ugaran errekaren bestaldien sortu zan, Aramaixo eta Bizkai alderako urteeran.

Kale barrenien garai bateko San Agustin konbentue ikusten da, arko eta guzti. Etxe gutxi batzuk, tartien ortuek eukiela, eta oiñezkuek kalien ziher, bape trafiko-arazo barik.

Press 1

Mondraueko industria ertain inportantienen jarri euen azken orrialdien, eta bakotxak ze egitten euen.

Press 8

(14. zenbakixe / 1989-03-10)

Juanito Saizar: “Txikitten babaparrie baño mehiaue nitzuan”

Berastegin jaixo zan Juan Damasceno Saizar, Juanito txoferra, 1953ko martxuen 26xen.
Mutikuek “ardi zaharra” deiketan eutzien, “txanka mehiek” eukelako, eta maixuek be bai: “Han, bajatok ‘berant ardi zaharra’…”.

14 urteaz etorri zan Mondrauera, Profesionalera: “Gauza gutxi ein naixuan nik han… pasaporte emun justien. Txofertzarako aukerie izan naixuan ta harrezkero hementxe”. Umiek zittuen gogokuen: “Autobusien sartu ahala danei zertxobait esan; erdi-lo datorrenai be aurpegixe alaittu eitten jakok”.

Guardia zibillekin anekdotatxoren bat be euki euen: “Billerleko Miradorera allegaukeran hasi jatek autobusoi tar-tar-tar eta kieto parau… Hasi nok auto-stop eitten ta hor jatozak txapel-okerrok: ‘¿Qué le pasa? ¿Le llevamos?’ Neure artien, neu sartzen ez panok eurek sartuko naixuek eta onena sartzie juat. Billerlera eta Astola taberna parien itxi naixuek. Mutillek urten juan eta esan nutzan telefonotik deittu neikien. Ezetz, itxitte auela. Harek ikusi nundik jatsi nitzen eta esango juan, hau be pikoletue dok. Kabinara juen bier”.

Press 7

Emuten euenez, trenbide barrixaren Y-aren bertizie hamen egin biher euen. Trenbidiek 139 kilometro eukiko zittuen, 76 tunel eta 157.000 milloi pezetako presupuestue; proiektue zortzi astien buketute egotie espero zan. Gaiñera, nehiko klaro euen Mondrauen egingo zala linien kanbixue eta, iguel, geltokiren bat be egongo zala…

Press 4

Txomin Arrietak gutun bat bieldu euen Gaztetxeak protohistoria eta protohisteria izenburuekin. Gazta-etxeak…

Press 2

Helduen Heziketa Iraunkorreko zentrue inaugurau euen (EPA). Gaiñera, Txomin Iturbe hil zala urte bi bete zien eta manifestaziñue egin euen Mondrauen, “negoziazioaren alde”.

Press 3

Asteko reportjien, pobrezia aztertu euen. Orduko krisialdixe Mondrauen be igerten zan. Gure artien be baeuen jentie oiñarrizko biherrak beteteko lain jasoten ez euena. Caritasek eta Diputaziñuek emuten zittuen laguntzak, baiñe ez zien nehikuek.

Press 5 Press 6

Debagoieneko Ospittaleko zuzendarixe Blanca Roncal zan orduen. Ospittala haundittu eta barrittu biherra ikusten euen harek: “Arazo eta eskasia batzuk baditu, eraldatu eta handitu beharrean aurkitzen da”.

Press 9

Podiuma atalien, Pitxi Herrero eskubaloiko entrenadoriei egin eutzien entrebistie. Kirola “aisia bezala” hartzen zala esan euen: “Jendeak ez du ikusten kluba eratzeko beharrik, eta klubak ahulduz doaz. Inork ez du hartu nahi haur edo gazte talde bat laguntzeko errespontsabilitaterik”.

Press 10

Mondraueko industria inportantienen jarri euen azken orrialdien, eta bakotxak ze egitten euen.

Press 11

(13. zenbakixe / 1989-03-03)

Etxie erostie, ixe eziñezkue: demandie haundixe zan, oso karuek zien…

Edozeiñek etxie eukitteko eskubidie daukola esaten dau giza eskubidien proklamaziñuek, baiñe 1989xen be oso gatxa zan hori. Traba asko euzen.

Inmobiliarixa bakarra euen herrixen eta jentiek ez euken ohitturarik etxie inmobiliarixa bidez erosteko; demandie ofertie baiño haundixaue; etxiek garestittu… Bigarren eskuko bat, adibidez, zortzi milloi pezeta kostetan zan.

Gaiñera, herrittar gaztiei sei hillebeterako edo urtebeterako lan-kontratuek egitten eutzien eta oso gatx eukien etxie erosi edo alkiletie. Lanien ibilli arren be, batez beste 100.000 pezeta zan soldatie; hortan, etxie erostiek ekarren bizitza osuen hipotekie pagetan ibilttie.

Udalak proiektu batzuk euken esku artien: etxe gehixau egittie, ofertie haundiketako, demandie txikiketako eta prezieuk bajetako. Eta hiru lekutan egitteko asmue euken: Roneon, San Frantziskon eta Altamira gaiñien.

Press04 Press05

Kalera be atara euen etxiekin lotuteko arazue, asteko enkuestan. Danok bat etozen: oso txarto euen kontue.

Press02

Julian Aranzabal soiñu-jolie entrebistau euen Famauen ahotik atalien: “Soñue joten auzoko jaixetan eta bodetan ibiltten gitzuan gehixenbat”

Press06

Amandre Santa Inesen momia
1946a ezkero parrokian euen Santa Inesen momia, eta herrittarrei erakutsi eutzien egun batzuetan.

Aranzadi Zientzia Elkartiek ikerketa batzuk egin zittuen, eta gorpuek deshidrataziño-prozesu naturala euki euela ikusi euen. Haren zerralduen barruen lau umeren burezurrak euzen; haren seme-alabenak, seguruenez.

Amandre Santa Inesenganako beneraziñue haundixe zen herrixen; esaten zan insomniue osaketako ahalmena eukela…

Press03

Mikel Otxoa mondrauetarrari omenaldixe preparetan ebitzen, martxuen 19reko; bestiek beste, Reala-Osasuna partidue. Otxoak 1986ko azaruen 16xen akzidentie euki euen Atotxa futbol zelaixen, Realaren partidu bat ikusten ebillela. Bizkarrezurrien kolpie hartu eta paraplegiko geratu zan.

Press07

Mondra futbol taldiek entrenadore barrixe euken: Iñaki Zeziaga. Izen be, Juanito Arriaran kargutik kendu euen, “jokalarixekin txarto” konponketan zalako. Hala be, esan biherra dau taldie bost negatibokin hartu euela eta positibo batekin itxi.

Press08

(12. zenbakixe / 1989-02-24)

Julio Galarta: “Pintore izateko, dohain batekin jaio behar da”

Mondraueko txoko asko pinttau euen Julio Galartak. Ohikue zan ezkiñaren baten ikustie bere kaballetien laguntziekin. Txiki-txikittetik euken “pintatzeko nahia, gogoa edo bokazioa”.

Roneon lanien ebillela, eszedentzia eskatu, eta Bartzelonara juen zan ikesten: “Pintura irakasle izatera heldu nintzen. Oso baliagarri izan zaizkit ikasketa haiek, kolorean, anatomian, mugimenduan-eta trebakuntza lortu bainuen”.

Argi euken pintore izeteko ikestie ez zala nehikue: “Eskolako ikasketak bukatu eta inor ez da Picasso edo antzeko bat izango, horretarako dohain horrekin jaio behar da.

Salvador Dali hil barri zan, eta, Galartaren ustez, “Dali bere alderdi estrapertsonalengatik” nabarmendu zan: “Dibujante handia izan da, baina ez kolorista”.

Instituziñuek artiei ez eutziela laguntzarik emuten komentau euen: “Ez dago babesik”.

15-441-APressEZKER

‘Kote’ Lopez Rekarte
Orduen, Kote-k Eibarren jokaketan euen; anaia nagusixek Bartzelonan –Luis Mari–; eta txikiñenak –Aitor– Mondran, infantilletan. Kote-k argi euken zein zan hiru anaietatik onena: “Hiruetatik onena Aitor da. Atletikek eta Errealak eraman nahi izan dute, baina aitak hemen ikasten jarraitzea nahi zuen”.

Ez euen oso sasoi onien Kote, lesiño asko euki euen-eta oso denpora laburrien: zuntze apurtu, tiroie, esginzie orkatillien…

Zelaixen zelan jokaketan euen preguntaute, hau erantzun euen: “Anaiak eta biok, teknikan baino, indar eta azkartasunean oinarritzen dugu gure jokoa”.

Gustetan jakon jokalari batzuk aittatu zittuen: “Loren, Archibald, Klinsmann…”.

15-441-APressESKUIN

Eguraldixei dagokixonez, sikutie egon zan 1989xen, eta Pello Zabalangana jo euen Press-ekuek. Hala be, Zabalak be ez euken garbi zergaittik egitten euen hain euri gutxi.

Press 1

Famauen ahotik tartien, Eugenio Otxoari egin eutzien entrebistie. Haren txikitteko kontuek-eta. Leintz Gatzagako alkatie zan orduen Otxoa.

Press 2

Txandaka atalien, barriz, Eduardo Gorosarri eskoriatzarra zein izen zan gogora ekarri euen Gerardo Armendarizek, Gorosarri abesbatzako kidiek. Musikagillie, abadie eta euskaltzalie izen zan Gorosarri.

Press

(11. zenbakixe / 1989-02-17)