Barinagako Iturbe basarrixen jaixo zan On Jose Maria Arizmendiarrieta, 1915eko apirillen 22xen.

1968xen, bihotzak lelengo abixue emun eutzen; 1974ien, lelengo aldiz operau euen, bihotzien balbula artifizial bat ipiñitte; 1976xen, beste operaziño bat egin eutzien, eta urte berien hil zan, azaruen 29xen. Haren gorpue egun bi egon zan parrokixan.

Abenduen 1ien hilletak izen izen. Eleixie jentez gaiñezka, eta aldare inguruen 60 abade.

Azken agurre kanposantuko atarixen egin eutzien; han atara euen goiko argazkixe.

Zerralduen inguruen, Uribe basarriko haren loibak, Jesus Larrañaga, Del Arco, Javier Mongelos eta Jose Maria Ormaetxea. Eta hareikin danekin batera, lelengo illeran, bere betiko bigotiekin, orduko Gipuzkuako Guardia Zibillen komandantie, Antonio Tejero Molina.

Asteko enkuestan, ekonomia kontuez pregunteu eutzien mondrauetarrei.

Saskibaloi taldie gertu euen zapatuen bertan ligie hasteko. Bigarren Maille.

Maritxu Kajoi egune zan, eta hiru orriko reportajie egin euen Press-ek.

Mondraueko euskerien gaiñien idatzi euen Txipi Ormaetxeak Txandaka atalien.

Cum laude kalifikaziñue emun eutzien Ana Toledo antzuolarraren tesixei; bestetik, Jazten aldizkarixe jaixo zan.

Urte asko egin zittuen kamionero Felix Bolibarrek. Berak esaten euen moduen, lan asko eta diru gutxi: “Gaur barrenderuek hobeto pagaute jazak kamionerue baino. Neuri zer pasau jatek? Gorputze hondatu eta duro bat irabazi ez”.

Kamioi asko konduzidute euen, danetarikuek: “Roneon Mack-a euki neuen. Gasoliñie erreten juan… Campsako kamioie be gutxi zuan harentzako. Eterra, barrez, arrankaualdi guztietan biher”.

Biaje asko egin zittuen urte askuen, eta, bestiek beste, ardaue ekarten euen Cariñetatik (Zaragoza): “Tabernie eiñ aurretik, hemen etxe aurrien tejamana bat gaukan eta hemen hasi gitzuan ardaue saltzen. El Portal de Belen deiketan jutzien. Horreik 200 litroko barrikok en un santiamen jueten zittuan”.

(35. zenbakixe / 1989-10-06)

Sabino Garaik gerra denporako kontuek ekarri zittuen Famauen ahotik atalera.

Amaiur batalloiekin ibilli zan gerra denporan, eta morse ikesi euen Aramaixon: “Banderiñekin, akordeoiekin eta argixekin egitten zittuan seiñak. Akordeoie esaten gutzen trastioi gabien ebalten gaixuan. Botoie zapaldu, tiretu eta argi txiki batek urteten juan. Txikixe izen biher, bestela danak ikusiko laukiek eta”.

Sabino Aranaren gorpue zainketan ibilli zan: “Kabue nitzuan ni eta egun baten Eibarko topete tenientie etorri jatan, ez jakixat zer egin biher gauela esanaz. Laster juan gitzuan kapitana, tenientioi eta hirurok Sukarrieta ondoko baserri batera. Kapitanak orduen: ‘Hemendixik haraxe egon biher dozue. Inguru guztie zerkaute geukan, iñork zertan gabitzen ez gakixela. Gero jakin gaixuan, itxurie Francoren tropak abanzauaz jatozan eta ez zuan komeni Sabino Aranaren hazurrek hartu zeixien, eta gu ba inguruek bijiletan egon gitzuan hazurrok beste leku batera erueteko atara arte. Sekule ez gaixuan jakin nora ezkutau zittuen”.

Javier Mentxaka ekarri euen Podiuma atalera, oso ezagune herrixen, ariñeketan ikusitte.

1989ko Elekziño Jeneraletarako kandidatuek presentau euen Press-ek: Xabier Zubizarreta, Esther Larrañaga, Eli Galdos, Koldo Martinez…

1989xen Kilometroak jaixe Oñatin egingo zala aprobetxaute, hiru orriko reportajie egin euen Press-ek.

Asteko enkuestan, errenta deklaraziñuen gaiñien pregunteu eutzien lau mondrauetarrei. Ia ze pentsetan jakuen sistemie.

Javier Ortega arkitekto bilbotarrak diseñau euen Ferixalekurako frontoien maketie, 1989xen.

Frontoie 330 milloi pezeta kostauko zan eta 1.100 ikuslendako lekue eukiko euen. Eukiko zittuen hiru edo lau frontoi txiki, squash kantxa bi, gimnasiue eta tabernie. Arkitektuek esan euen “aparteko topalekua” izengo zala.

HB, EAJ eta EA proiektuen alde euzen eta EE, barriz, kontra, pentsetan euelako mondrauetarrek “beste lehentasun premiagoatsuak” eukiela. Hala be, Gobernu Batzordiek onartu egin euen eta urtie buketu baiño lehen hasiko zien lanak.

(34. zenbakixe / 1989-09-29)

Albina Madinabeitia mondrauetarrari egin eutzien entrebistie: herriko biolinista haundixenetakuei. 80 urte euken, Arrasate Musikalen irekasle zan eta bertako orkestan joten euen.

Gazte hasi zan bioliñe joten: “Arrasatetik Bartzelonara joan nintzen ikastera, 8 urterekin, irakaslearen etxera. Bost urte pasa ondoren, aitari irakaslez aldatzea aholkatu zioten, oso doinu gogorra nuelako. Madrilen egin nituen ondorengo ikasketa guztiak; han ikasten ari nintzela, urtero Kontserbatorioko lehen saria jasotzen nuen eta behin Sarasate saria ere jaso nuen”.

Bilbora ezkondu, gerrie hasi, senarrangandik banandu, barriro Madrillera juen, eta jubilau ostien Mondrauera etorri zan gurasuekin eta semiakin: “Oso etxekoia naiz eta hemen oso harrera ona egin didate (…) Arrasate Musikalek meritu handia dauka. Do bat zer den ere ez zekiten haurrek solfeoa, bibolina, pianoa etab. ikastea lortu dute”.

1958xe zan. Eskola Profesionala martxan euen eta agostuen lelengo biajie organizau euen, Europara.

110 persona juen zien, ikasle izendakuek gehixenak, hiru autobusetan, hogei egunerako.Alemania eta Holanda bisitau ostien, Bruselasera juen zien, Expo’58 ikustera. Han 4-5 egun egin ostien, etxerako bidie hartu euen.

Argazkixen, atzien Atomium dauela (Bruselas), zutik, ezkerretik eskumara: Jose Luis Abarrategi, On Jose Maria Arizmendiarrieta eta Klaudio Pagaldai; belauniko, Eugenio Zabarte eta Juan Leibar.

Andoni, Patxi, Jose, Piraña eta Iñigo… martxan euen SS-77 musika taldie.

Alejandro Mendizabal harrapau euen Famauen ahotik atalerako: “Orduko golik polittena porterue eta baloie bixek barruen sartie izeten zuan”.

Ramon Luengo eta futbola batera doiez. Bueno, jeneralien, Mondrauen, luengotarrak eta futbola.

Enkuestie kuriosue izen zan: ia mondrauetarrei ze pentsetan jakuen txuri-baltzezko pelikulak koloretan emutie.

(33. zenbakixe / 1989-09-22)

Xabier Zubizarreta alkatiek eta Joxemari Muxika AEDko presidentiek konbenixue firmau euen, elkartien funtzionamendue eta etorkizune garantizetako.

Gaiñera, Arrasate Press-erako periodista bi, publizista bat eta maketadore bat kontratau zittuen Udalak, AEDren ardurepeien aldizkari horretan lan egitteko; eta lokalaren errentiez, mantenuez, azpiegituretako inbersiñuez… horreittaz be Udala arduretuko zan; izen be, Press sortu zanetik izen zan holan.

Baiñe nobedade nagusixe izen zan Arrasate Telebista martxan jarteko pasue emun zala. Udalak periodista bi eta tekniko bi kontratau zittuen eta lokalaren mantenue, produkziño, emisiño eta postprodukziño-tresnak be pagauko zittuen, 13.710.000 pezetako presupuestuekin.

Eta euskerazko komunikabide danetako zuzendarixe be kontratau euen: Joxe Aranzabal.

1989ko Kilometroak Oñatin egingo ziela eta, reportajie dedikau eutzien jai inportante horrei.

Reala eta estranjeruek. Asteko enkuestie horren gaiñien izen zan, ia mondrauetarrek zela ikusten euen Realak kanpoko jugadoriek fitxetie.

Stephen Rochek ez euela kontratue barrittuko Fagor ziklismo taldiekin… eta Greg Lemond fitxetako asmue eukiela… Izen haundixek Fagor taldien inguruen.

Famauen ahotik atalien Felipe Vitoria musikue agertu zan: “Hojalatazko galleta kaja batzuk izen zittuan nire lehenengo baterixie”.

Joxemari Muxika zan AEDko presidentie, eta elkartiek euken asmuez berba egin euen.

Kultura sailburuordie, Iñaki Zarraoa, egon zan Arrasate Press bisitetan, eta lantaldiekin argazkixe atara euen.

Eta Zarraoa hamen egon zala aprobetxaute, euskal egunkari bat sortzien gaiñien eginddeko enkuestiez emun euen bere opinixue. (Zarraoaren berbak die, nahiz eta argazkixen Maite Aristegi agertu).

“Udalatx mendiaren malda aldapatsuetatik zintzilik, karaitzez eta artadiz inguraturik, paraje airoso eta eguzkitsuan ikus dezakegu Udala auzoko San Esteban eliza”. Holan deskribiduten euen Jerardo Elorzak Udelako eleixie.

“Batzuen ustez, eliza honetako parrokoa zen Martin Abade ehiztari porrokatua: zakurrak zaunkaka entzun zituenean, meza bertan behera utzi eta ehizaren atzetik arrapaladan ondoko basora abiatu zen apaiz ospetsua, alegia. Beste zenbaitek dioenez, Larrinoko abadea edo Leintzeko artziprestea zen ehiztari zalapartari hura. Dena den, beste eskualde batzuetako Mateo Txistu ezagunaren antzera, zakurrei jarraituz, batetik bestera eten gabe ibiltzea ei dauka zigortzat gure Martin Abade gizarajoak”.

(31. zenbakixe / 1989-07-21)

Mondrauen euen Xabier Lete, bakaziñotan. Ameriketako Estatu Batuetan bizi zan, Oregonen, Burns-en: “Aita eta ama [bergararrak] duela 37 urtetik bizi dira han, 5.500 biztanleko herrian”.

Burns-en 400 bat euskaldun euzela kontau euen: “Bizkaitar eta naparrak gehienak. Gure tiok hotela ipini zuen eta horra beti euskaldunak etortzen ziren. Horregatik kontserbatu dugu hain ondo hizkuntza; etxean beti egiten dugu euskaraz. Daukadan semeari ere erakutsiko diot euskara”.

Bere bizimoduaz be egin euen berba: “Hango ekonomia egur, behi eta ardietan oinarritzen da, guztiontzat dago lana. (…) Kirol asko egiten dugu. (…) Neskei 21 urte arte ez diete tabernetan sartzen uzten, eta tabernak 2etarako itxita daude. Burns-en ez dago gauza handirik egiteko”.

Mondrauen euela aprobetxaute, jairik jai ibilli zan: “Herri askotako jaietan egon naiz. Arrasaten, sanjuanetan, tanborrero urten nuen; jendeak esaten zuen: ‘Ese es el americano”.

Udalekuetan 360 ume ebitzen, 21 monitorek zainddute. Danetik egitten euen: eskulanak, okindegixe, fotonobelie…

Hainbat mondrauetarrek egin euen Hiru Handiak pruebie: Gorbeia, Anboto eta Aizkorri. Ba, Xabier Ozaetak egin euen kontakizune.

Alberto Garai kirol medikuek urten euen Podiuma atalien: “Umeak OHOko 3. mailatik kirol espezifiko batean hasten dira eta hau astakeria itzela da”.

Bixente Barandiaran Mentu entrebistau euen Famauen ahotik atalien. Holan definiduten euen Josu Otaduik Barandiaran: “Esku bixekin ezker-eskuma berdin manejetan dau maillue”.

Asteko enkuestie selektibidadien gaiñien egin euen. Ia ze pentsetan jakuen mondrauetarrei. Iñaki Gurrutxagak, Olga Parrak, Maria Angeles Elortzak eta Gaizka Lasagak erantzun euen.

“Hemendixe aterako ziran takarradan Joanikote eta Presebal, beste oinaztar batzuekin nahasian, ganboatar maltzurrek setiaturik zeukaten Mondragoeko hiribilduari su eman ziotenean. Kale artean ez kiskaltzearren, ihesari eman zioten; ez ziren oso urruti heldu, beherago zegoen Madalena errebalean harrapatu eta hil egin baitzituzten”.

Jerardo Elorzaren berbak die, XV. mendeko ahaide nagusixen burrukez. 1448ko ekaiñen 23ko Mondraueko erreketaz ebillen.

(29. zenbakixe / 1989-07-07)

XVIII. mendeko bigarren erdialdien konstruidu euen udaletxie. Martin Karrera arkitekto beasaindarrak zuzendute hasi zien lanak, 1756xen, eta hamar urte gerueu buketu.

Galarrako harrobittik ekarri euen harrixe, eta armarrixe eta moldurak egitteko Agurain aldera jo euen material bille. Armarrixe arkitektuen semiek landu euen, Manuel Martinek. Balkoiek eta beste burdin-lan batzuk, barriz, Rafael Amezola elorrixotarrak egin zittuen.

Herrixe zorpeien geratu zan, eta haxe gastu ikeragarrixe kubriduteko, inpuesto berezi bat jarteko eskubidie lortu euen Kontsejuek: hamar urtez ardo-azunbriei lau marabedi gehixeu jartie.

Hortan, esan leike herriko ardozaliek pagau euela, neurri baten, obrak.

Plaza erdiko kioskue, barriz, 1911tik 1953ko ekaiñen 8ra arte egon zan.

Zikloturismue modan jarri zan 80ko hamarkadan. Mondrauen, 1980 inguruen fundau euen Deba Garaiko Zikloturisten Elkartea. 100 bazkide zien, danak gizonezkuek, eta 30 urtetik gorakuek.

Elkartekuek domekero egitten zittuen urteerak, martxotik iraillera arte: denporaldi hasieran 40 kilometro ingurukuek eta ekaiñien eta uztaillien, barriz, 120 kilometrokuek.

Gipuzkoan egitten zien probetan be ibiltten zien; ez euen irebazlerik, eta danei emuten eutzien premixoren bat. Gaiñera, urtien behin, umiendako ekitaldixek organizetan zittuen.

13 urtekin hasi zan Fernando Zufiria atletismuen, eta baeroien urte batzuk entrenadore. Caballero, Alonso, Gay… atleta onak euzen orduen Arrasate Atletiko Taldien.

Joxe Biainek maketak egitten zittuen; batez be, barkuek. Artistie zan: “Azkeneko barkue eitten 15 hillabete pasau jittuat”.

Asteko enkuestan, Europako Parlamentorako elekziñuetako kanpaiñaz pregunteu eutzien mondrauetar batzuei. Ba, erantzunek danetarikuek izen zien.

(27. zenbakia / 1989-06-16)

Halako baten, eta majo kostaute, trena aillegau zan Mondrauera. Mekolaldetik Gasteizera oien Vasco-Navarro trenbidie zan.

Mekolalden, Bilbora eta Donostiara juen ahal izeteko; eta Gasteizen, barriz, Lizarrarako trena hartu edo Norte-ko trenakin konbinetako.

Egixe esatiarren, ha komunikabidie egittiek buruhauste haundixek emun zittuen; batez be, Leintzeko haranetik Arabako lautada igotie. Izen be, Eskoriatzatik Arlabaneraiñoko aldatsak, kurbak eta tunelak bukaera bakuek zien.

Hala be, goiko argazkixe ez da trena aillegau zanekue (1917/12/22), urte bi gerueukue da: 1919ko oktubrien 12kue, Araba aldeko eta Gipuzkoa aldeko trenbide-zatixek lotu zittuen egunekue.

Diputau, ministro eta gobernuburu izendako Eduardo Dato Iradier politiko konserbadoriei egin jakon ongietorrixe da.

Elgoibarkue zan Jose Mari Astigarraga parrokue, eta Mondrauen integretie ez zala bape errexa kontetan euen: “Arrasaten integratzea oso zaila da, bai erdaldunentzat eta bai beste herri batzuetako euskaldunentzat. Maila horretan Arrasatek badu primitibismo ttantto bat”.

Eleixan hutsune haundixe igerri euen: “Herriak ez du serioski hartu elizak behar duen aldaketa (…) Sentipenez emanak dauden pertsonak ditugu, kultura erlijioso gabekoak (…) Sinismen krisia ez dute gazteek, askok fede hori aurkitu ere ez du egin; krisia gurasoengan dago”.

Herrixe jeneralien hartute, hauxe ikusten euen: “Gazteria tekniko eta ekonomikoa ari da sortzen; bai politikan, bai sinismenean, bai herrigintzan eta beste giza arlo batzuetan pasota bihurtzen ari da”.

Atxabalpe futbol zelaixen tribunie egitten hasi zien, 500 lagunendako moduko lekue; lanak hurrengo urterako bukaketie espero euen. Futbolakin lotute, Lopez Rekarte Kote bota egin euen Eibar futbol taldetik; entrenamendu baten problemak euki ei zittuen entrenadoriekin.

Famauen ahotik atalien, Gregorio Idigoras agertu zan, bizikleta gaiñien: “300 kilometroko etapak eitten gituan gure denporan”. Anekdota polittek kontau zittuen…

Asteko enkuestie elekziñuen gaiñekue izen zan; jentiei ia ze pentsetan jakon partido politikuek gastetan euen dirutzie. Diru larrei gastetan zala erantzuen euen danek.

(25. zenbakia / 1989-06-02)

Mondraueko kooperatibek hogeita hamar urte pasatxo eukien, eta hareik fundau zittuen batzuei aillegau jakuen jubiletako ordue. Alfonso Gorroñogoitiai, bestiek beste.

Kooperatibek Mondrauei ze emun eutzien destakau euen: “Gauza ugari eskaini diote: 6.000-7.000 lanpostu; ezagutzen ez ziren teknologiak, lantegiak, kredituetxe baten egoitza nagusia, inguruan sortu diren ikastetxeak, Eskola Politeknikoa…”.

Kooperatiben euren arrakastie nundik etorren be argi euken: “Euskal Herrian auzolanean aritzeko izan den ohitura eta industri tradizioa edukitzea. Gure herriak bi oinarri horiek zituen. Guk hasieratik enpresa-arrazoizkotasunaz zuzendu genituen kooperatibak”.

On Jose Maria Arizmendiarrietaren pentsakeriek kooperatibetan ondiokan presentziarik be ete euken pregunteute…: “Hasieran pentsatzen zen gauza ugari gaur egun beste era batean pentsatzen da, baina kooperatiben funtsa ez da aldatu: hezkuntza, elkartasuna eta lanaren nagusitasuna ditugu kooperatiben oinarriak eta hauek aldaezinak dira”.

Iñaki Mendigurenek Euskal Herriko jaiotza-tasaz berba egin euen Txandaka atalien. Ume gutxi jaixoten zien orduen…

Kanpanzarrerako kamiñue asfaltetan hasi zien, biher haundixe euken-eta. Bestetik, San Juan jaixetako kartela presentau euen, Mikel Coca errenterixarrak eginddekue.

Jose Mari Otadui Txosa futbolarixe agertu zan Podiuma atala. Delanterue zan, eta… zenbat gol asko sartzen zittuen buruekin… Eibarren jokaketan ebillen, itxitte.

Famauen ahotik atalien zapatero bat entrebistau euen, Patxi Zabala: “Hemen inguru guztietatik etorten zittuan zapatak neurrire eitteko”.

Asteko enkuestie Arrasate Euskaldun Dezagun elkartien gaiñekue izen zan (AED); ia jentiek ezauketan euen, haren lana…

Beheko argazkixen agerketan dan kale-artie asko aldatu da. Olarte kalie da, baiñe sasoi baten Toribio Agirre izena euken.

Bertan agerketan dien edifizio gehixenak ez euzen 1989reko. San Frantzisko eleixie, barriz, bai. Eskumako edifiziue Gerraneko jauretxie da, eta ha bota eta etxiek egin zittuen. Miradorie daukon ezkerreko etxie bota ostien, kalie zabaldu eta etxe barrixek egin zittuen. Eta barreneko merkatu zaharraren lekuen Seber Altube plazie egin euen.

(24. zenbakia / 1989-05-26)

Anekdota politte kontau euen Maximo Letona pelotari mondrauetarrak, Interpueblos txapelketan pasau zana: “Zubillagak zerbaitt euki auen ta ezin jokatu. Ni lar seguru be ez nitzuan sentiduten eta Loitik eta esan justien ba Etxaniz bergaarra be eurengo auiela. Eruen juen Etxaniz eta ni etxien trankill. Bañe Garitaonaindia bixkaittarra jauan partiduen, ta harek ezautu Etxaniz, ta ha etzala Mundraukue ta ezin auela jokatu. Orduen deittu justien etxera ta Morrasek hartu kotxien ta eruen nindduan etxafleruen pare ta jokatu ta irebazi”.

Interdistritos batzutan, barriz, txarrau ibilli zan: “Jarri nindduen manoimano Bordagarairen kontra. Tanto bakar bat be ezin ein ta partidue aurrera oiela, esaten nutzan, ‘hi, itxidek pa, besteik ezpada bat eitten’. Ezta bat bera be; 22-0 itxi nindduan. Gero berak urten juan kanpeoi”.

Xabier Zubizarreta alkatiek urte bi beteko zittuen karguen ekaiñien. Dedikaziño osuekin lanien hasi zan Udalien: “Arrasatek duen beharrik handiena azpiegitura da”.

Debagoieneko Lelengo Txiste Txapelketie jokatu zan, Antzuolan. Maite Aristegi, Eugenio Otxoa, Jon Iñaki Izarzelaia… Antzuolarrak, mondrauetarrak eta bergararrak ibilli zien konpetiduten, eta irebazlie Asier Agirrebeña izen zan.

Euskal Herriko politikarixek euskeraz jakin biher daue? Hori pregunteu euen asteko enkuestan. Danek erantzun euen baietz.

Andoni Sagarna, Elhuyarko kidie, agertu zan Txandaka atalien, lanbide barrixen gaiñien berbetan.

Kultura etxe barrixe inaugurau euen Bergaran, Errotalde jauregixen. Inauguraziñuen egon zien, bestiek beste, Anaje Narbaiza eta Imanol Murua diputau nagusixe.

Sanjuanak preparetan hasi zien herriko kuadrillak. Bestiek beste, Tijuana In Blue, Tahures Zurdos eta Potato taldien kontzertue anunziau euen ekaiñen 17reko.

San Andres auzue barriketako asmue euken Udalak, eta, Suradesa elkartiekin batera, ikerketa-lana hasi zan egitten. Orri biko reportajien landu euen gaixe Press-ek.

Mondraue zaharra inguraketan euen harresixen bertan euen Gerraneko jauretxie; San Frantzisko eleixien aurrien eta Olarte kalien hasieran.

Donostian jaixo zan Juan Karlos Gerra heraldistie (1860-1941), eta Mondrauen bizi izen zan. Euskaltzale haundixe izen zan, eta Euskal Herriko armarrixek, genealogixek eta leiñu zaharrak inbestigau zittuen. Gaiñera, euskerazko kantu zaharren kolekziño inportante bat atara euen.

1941eko oktubrien 2xen hil zan, Mondrauen. Gerraneko etxie, barriz, 70eko hamarkadan bota euen; etxiek eta banku bat egin zittuen han.

(23. zenbakia / 1989-05-19)

Koldo Zuazo linguista eibartarraren berbak die horreik. Euskalkixen eta Euskera Batuaren arteko harremanaz preguntau eutzien, entrebistan: “Batuaren oinarrian erdialdeko euskalkiak daude, gipuzkera, lapurtera eta goi-nafarrera hain zuzen ere (…) Begi-bistan dago ezin zela bizkaieran edo zubereran oinarritu, euskalki horiek, Euskal Herriaren bi bazterretan geratzen direnez, dexente aldentzen direlako gainontzekoengandik”.

Euskera Batuaren kontrarixorik haundixenak Bizkaixen euzela-eta, Zuazok holan esplikau euen: “Sei euskalki lantzea zen Sabino Aranaren nahia eta ez denontzako euskara bakar bat egitea (…) Eta Alderdi Jeltzaleak indarrik gehien Bizkaian izan zuenez, herrialde horretan egon dira batasunaren etsairik amorratuenak”.

Udalak Arrasate Press-ei lagunketan segiduteko asmue euken. 3.400 ale banaketan hasi zien orduen.

Podiuma atalien, Joxe Arriaranek urten euen: “Ni sartu nintzenean nirekin beste 20 sartu ziren, egunero 50 lagun biltzen ginen Gurean zegoen frontoian”.

Maximo Letona entrebistau euen Famauen ahotik atalien: “Arantzazun frailliek sermoilari ona izango nitzela esaten justien”.

Asteko enkuestan, Mondrauen edozein kirol egitteko leku egokirik ba ete euen pregunteu euen. Danetarikuek izen zien erantzunek.

60ko hamarkadan industria hazten hasi zanien, etxe asko egin zien Mondrauen. Argazkixen agerketan dien auzo gehixenak orduen hasi zien formie hartzen. San Andres, aurrekaldien; eta Munar eta Uribarri barrixe, eskumakaldien.

Hori bai, hurrengo urtietan sortuko zien beste auzo batzuen aztarnarik be ez dau argazkixen: Erguin, Uribe, eta abar.

Uribarriko eleixie urrin ikusten da, bakarti; Iturripeko futbol-zelai zaharra, Eskola Politeknikue egin aurretik euen moduen; Gasteiz-Mekolalde trenbidie; eta San Andresen eta inguruetan etxe asko ikusten badie be, askoz gehixeu eta gorau egin zien ondorengo urtietan.

(22. zenbakia / 1989-05-12)